Verlies de moed niet!

Bij binnenkomst in de Zuiderkerk komt het geluid van met elkaar pratende mensen vanuit de hal de kerkgangers tegemoet. In de hal wordt het geluid versterkt, of het weerkaatst sterk. Om hier een praatje te maken is voor mij geen geschikte gelegenheid, ik moet de handen aan mijn oren zetten. De dienst is voorbereid door een groep wat jongere gemeenteleden samen met de dominee. Voorafgaande aan de dienst is er gelegenheid om een kopje koffie te drinken en met elkaar te praten. Er wordt druk gebruik van gemaakt. Bij binnenkomst van de kerkzaal zeg ik hardop dat het wat donker is. Voor het raam van het bovenlicht op het oosten is het gordijn dichtgetrokken. Aan een tafel voor de kerkenraadsbank zitten zestien kinderen te tekenen en knutselen. Deze dienst heeft als thema: ‘De wereld staat in brand! Wat bezielt ons?’ In de kerkzaal zwelt een gezellig geroezemoes aan, de banken raken goed bezet. Op het scherm worden de kerkgangers welkom geheten en staan de medewerkenden aan de dienst. Voorganger is ds. Wytze Andela, de werkgroep Kerk in Uitvoering doet mee, de muziek wordt mede verzorgd door Foeke Zeilstra (piano) en Harry Eenink (zang), organist is Henk Kremer, de beamer wordt bediend door Joop te Paske en koster Ger-Jan Voerman is de gastheer. Vijf leden van de groep die de dienst heeft voorbereid nemen op de voorste bank plaats. Nadat de kerkenraad is binnengekomen en de ouderling van dienst de dominee de hand heeft geschud, gaat de dominee tussen de leden van de voorbereidingsgroep zitten. ‘Goedemorgen, mijn naam is Henk ter Beest’, zegt een jongeman en heet de kerkgangers welkom. In twee zinnen licht hij het thema toe. Hoeveel ellende in de wereld kunnen wij verdragen en hoe kunnen we bijdragen aan een betere wereld? We wensen u een goede dienst toe. Op het scherm verschijnen tekeningen van kinderen met als thema ‘War Child’ en Harry Eenink zingt het lied: ‘Niemand ziet hoe blij je bent, morgen zal het vrede zijn en kun je rustig spelen’. De tien tekeningen hangen ook aan de muur bij de tafel waar de kinderen tekenen en knutselen. Door een lid van de voorbereidingsgroep wordt een gebed om Gods aanwezigheid uitgesproken waarna de kinderen, 27 zijn het er, naar de nevendienst gaan. De dominee kondigt Marlies aan die twee gedeelten uit Genesis zal lezen. In het eerste hoe God het licht van het duister scheidde en in het tweede hoe die twee zich vermengden. Het eerste gedeelte is uit Genesis 1:1-5 en 11-13 en het tweede uit Genesis 3:1-7, waar de slang de mens verleidt. Tijdens de lezingen verschijnen er op het scherm beelden van veel ellende in de wereld. Lied 1010 vers 1 wordt gezongen. ‘Gods geest zweefde over de wateren’, zo begint de dominee aan zijn overdenking. In de Bijbel is water en zee het beeld voor het leven. Over het leven gaat het vanmorgen, over ons leven. Twee beelden ter toelichting. Het eerste plaatje laat een jonge vrouw zien met wijd open armen en met haar gezicht naar de zee. Ze omarmt het leven. Op het tweede plaatje staat een vrouw met haar rug naar de zee. Achter haar rug gebeurt het, maar ze ziet het niet. Ze heeft een telefoon aan haar oor. Misschien heeft ze zich teruggetrokken in haar leven. Er is verschil in bezieling tussen de twee. Mijn vraag aan u is welke van de twee beelden het best past bij het leven. Ik ga geen stemming houden. Maar de vraag is ook welk beeld past het beste bij jou. Wat bezielt je, wat drijft je, wat houdt je overeind? De houding om met de rug ernaar toe te gaan staan is begrijpelijk: wat moet je met alle ellende in de wereld? Wat voelde ik deze zomer bij het zien van al het geweld? Een gevoel van machteloosheid kwam over me. Er gebeurde zoveel achter elkaar. Gaza, Oekraïne, Syrië, Irak, Isis. Het is alsof het leven als zand door je vingers glipt. Maar toch zou ik daar iets mee willen doen. Iets van geloof en hoop. Net als Amnesty International te zeggen: Het is beter een kaars aan te steken dan de duisternis te vervloeken. Of Obama na te zeggen die sprak na het drama van Newtown eind vorig jaar. Toen schoot een leerling leraren en leerlingen dood. 27 mensen vonden de dood waaronder 18 kinderen. Obama begon zijn speech met de woorden: ‘Do not lose heart’, het is een woord van Jezus die zegt: ‘Verlies de moed niet’ (Joh. 14). Je gelooft in God, je gelooft in mij, geloof in de toekomst, is de boodschap van Jezus. Als je om je heen kijkt lijkt alles zo zinloos. Die vraag kreeg Jezus ook. Jezus zei dat we onze ogen niet alleen moeten richten op wat we kunnen zien, maar ook op wat we niet kunnen zien. Dat is God, God die met je op weg is naar een betere wereld. Ja, wat bezielt je? Ik zou het willen zeggen aan de hand van het beeld van deze twee kinderen op het strand die een kasteel aan het bouwen zijn. De vloed komt en het kasteel is weg. De volgende dag komen ze terug en bouwen weer een kasteel. Je zou er niet aan moeten denken dat ze ermee ophouden. Ze gaan door, ze willen een kasteel, al is het maar voor even. Aan het slot van zijn toespraak zei Obama dat geen wet het kwaad uit de wereld kan bannen. Dat is geen excuus om niets te doen. We kunnen zoveel beter dan dit. Je kunt op weg gaan en bezield raken, of je bent te druk en trekt je terug. Wat bezielt je? Misschien is het de stem van God om te werken aan een betere wereld. Als de zee het kasteel wegspoelt, kom dan morgen weer. Er is een weg te gaan, samen met God. Na de overdenking speelt Foeke Zeilstra op de piano. De dominee kondigt aan dat we gaan luisteren naar twee persoonlijke verhalen. Henk ter Beest begint met: ‘Wat bezielt mij? Wat zou ik doen als ik mijn hele leven onderdrukt zou zijn en als mijn familie vermoord zou zijn?’ Ik ben in een veilige situatie opgegroeid. Er zijn nu dagen dat ik niet naar het nieuws op tv kijk en dat ik geen krant lees. Wat doe ik? Ik geef aan goede doelen, zet in de bibliotheek mijn handtekening voor Amnesty International. Ik voer gesprekken en aan het eind krijg ik een hand. Mensen zijn blij dat ze hun verhaal kwijt kunnen. Het is een wonder wat dat met een mens doet. Dan klinkt muziek. Het lied ‘Miracle’ van de popgroep Queen klinkt. De Engelse tekst wordt gezongen, die staat ook op het scherm met daaronder de Nederlandse vertaling. ‘Het is een wonder dat we nodig hebben, het wonder waar we allemaal op wachten: vrede’. De tekst wordt geprojecteerd op een beeld met een prachtige witte bloem. Sylvia Zeilstra zegt dat de beelden uit Syrië en Irak nog op haar netvlies staan. Ook christenen, kinderen van God, worden vermoord en vervolgd. Het laat me niet los. Wat doe ik? Ze spreekt over Saulus die in Handelingen christenen vervolgde. Dan hoort Saulus een stem: Saul, Saul, waarom vervolg je mij? Jezus maakt het persoonlijk. Het is Jezus die mij bezielt en hoop geeft. We mogen vaak het gevoel hebben dat we machteloos zijn, maar ik bid voor allen die vervolgd worden. Dan zingt Harry Eenink het lied ‘Leave a Light on’ (Steek een kaarsje aan). Hij zingt de tekst in het Engels, er is geen tekst op het scherm. De kinderen komen terug uit de nevendienst en hebben een brandend kaarsje in een glazen potje bij zich. Ze zetten het kaarsje op de avondmaalstafel. Een groot deel van de kinderen gaat daarna aan de tafel voor de kerkenraadbank verder met tekenen en knutselen. De dominee en Sylvia Zeilstra spreken de dank- en voorbeden uit, afgewisseld door het driemaal zingen van het lied: ‘Als alles duister is, ontsteek dan een lichtend vuur dat nooit meer dooft’. Tijdens de collecte zingt Harry Eenink een lied dat Wilco Brusse uit het Engels in het dialect heeft vertaald. Hij wordt hiervoor beloond met applaus. Ons slotlied is ‘Ga nu heen in vrede’, waarna de dominee de Zegen uitspreekt.