De Bijbel in Gewone Taal

Het is vandaag Nationale Bijbelzondag en in de dienst van vanmorgen in de Zuiderkerk wordt daar royaal aandacht aan besteed. Er worden vier gedeelten uit deze Bijbelvertaling gelezen. Ik citeer uit de toelichting in ‘Kerkvenster’: “De gewone taal brengt de Bijbel dichtbij. Zo kan iedereen ervaren wat de Bijbel mensen van nu te zeggen heeft. De Bijbel in Gewone Taal is voor iedereen die graag een duidelijke Bijbel leest. Voor sommige lezers is de Bijbel in Gewone Taal precies de vertaling die ze graag gebruiken. Voor andere lezers is het een waardevolle aanvulling. De Bijbel in Gewone Taal is geschikt om kennis te maken met de Bijbelse verhalen en om je te verdiepen in moeilijke teksten”. Voor meer informatie zie http://bijbelingewonetaal.nl Het woord van welkom voorafgaande aan de dienst staat op het scherm tegen een achtergrond van een laan in een bos in herfstkleuren met zonnestralen die van opzij door de bomen vallen. De voorganger is ds. Hendrik Jan Zeldenrijk, de organist Janieke Mollenhorst, Ger-Jan Voerman is de koster en Ruben Bussink bedient de beamer. Het woord van welkom namens de kerkenraad wordt uitgesproken door Eddie Kämink waarna uit Psalm 103 de verzen 1 en 3 worden gezongen. Stil gebed, bemoediging en groet volgen waarna de dominee voorgaat in gebed. Daarin last hij een moment van stilte in voor persoonlijk gebed. De kracht daarvan is dat het – ik citeer het Dienstboek – ‘latent onbehagen naar boven haalt … zo kunnen mensen tot zichzelf komen’. Of in andere woorden na te denken over wat niet goed gegaan is in je leven, zelfreflectie of zelfonderzoek, je zonden belijden. De dominee zegt dat op deze Bijbelzondag alle Bijbelgedeelten uit de Bijbel in Gewone Taal (BGT) zullen worden gelezen. Hij leest uit 1 Johannes 2: 1b en 2: ‘Want er is iemand die voor ons om vergeving vraagt bij God. Dat is Jezus Christus, die zelf zonder zonde is. Dankzij hem wil God onze zonden vergeven. En niet alleen onze eigen zonden, maar die van de hele wereld’. Na het zingen van lied 2013 uit de Evangelische liedbundel wordt uit Exodus 20 gelezen. Dat zijn de bekende Tien Geboden, die in de BGT Tien Belangrijke Regels worden genoemd. Enkele geboden luiden als volgt: ‘Vermoord niemand. Ga niet vreemd. Steel niet. Vertel bij de rechter geen leugens over iemand’. Na het zingen van lied 834 en gebed om de leiding van de Heilige Geest mogen de kinderen naar voren komen. ‘Goedemorgen’, zegt de dominee. De kinderen letten meer op elkaar. ‘Ik sta hier’, zegt de dominee. Dat helpt. ‘Mag ik jullie wat vragen?’ De kerkgangers begrijpen dat het antwoord zowel ja als nee is. ‘Bij wie van jullie staat er een tv in huis?’ Alle vingers gaan omhoog. ‘Bij wie staat die wel eens aan?’ Weer gaan alle vingers omhoog. ‘Staat er ook een computer bij jullie in huis?’ Alle vingers omhoog, net als op de vraag of die wel eens aan staat. De volgende vraag voel je aankomen. ‘Bij wie van jullie is er een Bijbel in huis?’ De kinderen aarzelen even maar uiteindelijk gaan alle vingers omhoog. ‘Daar zullen jullie ouders blij mee zijn. Staat die Bijbel wel eens aan?’ Op die vraag komt niet direct antwoord. ‘Jullie zullen wel denken: wat vraagt ie nou weer?’ Met een andere vraag probeert de dominee het. ‘Gaat de Bijbel wel eens open, wordt er wel uit gelezen?’ Dat is niet bij elk kind het geval. De dominee maakt dan een praatje over de Bijbel in Gewone Taal. De bedoeling ervan is dat je kunt begrijpen wat er staat. ‘Als je die Bijbel leest heb je de dominee niet meer nodig’. Het is een mooi Sinterklaascadeau. Twintig kinderen gaan hierna naar de nevendienst. Wim Kraaijenbrink leest twee gedeelten uit de BGT en de tekst van Psalm 1 en Matteüs 5:1-12 verschijnt op het scherm. ‘Mooi die Bijbel in Gewone Taal’, zo begint de dominee zijn verkondiging. ‘Het echte geluk is voor mensen die weten dat ze God nodig hebben. Want voor hen is Gods nieuwe wereld.’(Matteüs 5:3). De dominee vergelijkt deze tekst met die uit de vertaling van 1953: ‘Zalig de armen van geest, want hunner is het Koninkrijk der hemelen’, en met de tekst uit de vertaling van 2004: ‘Gelukkig wie nederig van hart zijn, want voor hen is het koninkrijk van de hemel’. En nu: ‘Het echte geluk is voor mensen die weten dat ze God nodig hebben’. Dat is gewone taal: direct en duidelijk. Wat direct opvalt is het woord geluk. Jezus noemt mensen die juist weinig geluk in hun leven gehad hebben. Die het moeilijk hebben en vervolgd worden. Blijkbaar kun je zeggen dat ze gelukkig zijn omdat ze in Gods omgekeerde wereld voorop lopen. Wat bedoelt Jezus? Hij richt zich ook tot zijn leerlingen, zijn volgelingen. Je kunt er voor kiezen Hem te volgen. Dan kies je ervoor te doen wat God wil en om dat in je leven het belangrijkste te laten zijn. Je kunt ervoor kiezen om vriendelijk te zijn. Om goed te doen, om eerlijk te zijn en om vrede te sluiten. Je kunt ervoor kiezen om te doen wat God van je wil ook als de mensen om je heen daar niet blij mee zijn. Dan ben je iemand die andere keuzen maakt en ingaat tegen de rest. Dat betekent dat je een doel hebt in je leven. Dat geluk is niet te onderschatten. Als je aan het eind van je leven terugkijkt en je had een doel dan is dat geluk. Er zijn veel mensen die op het oog gelukkig leven. Maar toch ontbreekt er iets aan, ze missen een doel en een richting. In een interessant artikel las de dominee over mensen die in een crisis terecht waren gekomen. Tot nu toe is alles in hun leven goed gegaan. School en opleiding, baan en werk en een gelukkig gezin. Materieel is het hun ook voor de wind gegaan, ze hebben tijd en geld voor leuke dingen. Het loopt zo goed. En dan opeens is er een crisis. Iedereen denkt: hoe kan dat nou: Hij of zij heeft alles. Maar ze hebben het gevoel: Moet ik het hiermee doen? Er ontbreekt iets, een doel of richting. Jezus roept de mensen op tot het maken van keuzes. Gelukkig wordt je als je weet dat je God nodig hebt en rekening houdt met God in je leven. Leef je leven met een doel: Gods nieuwe toekomst. Voor hen is Gods nieuwe wereld. De dominee is enthousiast over de Bijbel in Gewone Taal. Misschien zijn er die zeggen: Moet dat nou, ik heb net een nieuwe Bijbel. Of ik mis woorden waaraan ik gehecht ben. Die mis ik ook. Maar er staan ook nieuwe woorden en begrippen in die in ons rond kunnen gaan zingen. De dominee sprak iemand die in zijn leven nog nooit de Bijbel van voor naar achteren had gelezen. Hij zei: Nu ga ik het doen, de hele Bijbel lezen van begin tot eind. ‘Wie heeft dat wel eens gedaan?’, vraagt de dominee en kijkt naar de schare kerkgangers. Er gaat een ‘aantal’ (ik zag er twee) handen omhoog, ‘maar dat is veruit de minderheid’, aldus de dominee. Probeer het nu maar eens te doen, u mag er best twee jaar over doen. Waarom zouden we dat doen? Omdat we dan verrassend worden aangesproken door Gods woorden zelf. Sommigen zullen zeggen: Die Bijbel ken ik nu wel. Maar het is echt mijn ervaring dat wanneer ik in mijn stille tijd de Bijbel in Gewone Taal lees, dat er een enorme stimulans van uitgaat. Waarom? Er beginnen nieuwe woorden in mij rond te zingen. Bijvoorbeeld: Het echte geluk is voor mensen die weten dat ze God nodig hebben.’ Na het amen wordt uit de Evangelische liedbundel lied 58 gezongen: ‘Zoek eerst het koninkrijk van God …’ Dan volgen de dank- en voorbeden en stil gebed afgesloten met het Onze Vader. Dan volgt op het scherm een filmpje van het Nederlands Bijbel genootschap over de Bijbel in Gewone Taal. Zie hiervoor: http://vimeo.com/106166460 De tekst van toen in woorden van nu. De mededelingen komen op het scherm, de collecte voor steun aan het werk van het Nederlands Bijbel Genootschap wordt gehouden en de kinderen komen weer in de kerk. Lied 418 is de slotzang en na de zegen is er in de hal en de grote zaal gelegenheid om een kop koffie, thee of fris te drinken. Ik maak van de gelegenheid gebruik om de dominee te vragen wat de betekenis is van de stilte in het eerste gebed dat hij tijdens de dienst uitsprak.