Een bijzondere brief – in Hogebeintum overhandigd

Met een brief ga ik naar Hogebeintum in de gemeente Ferwerderadeel. De club van ‘Burgemeesters Buiten Dienst Fryslân’ wordt vanmiddag door Wil van den Berg, de huidige burgemeester, ontvangen in het bezoekerscentrum van Hogebeintum. Heb ik me wel opgegeven?, zo vraag ik me een paar dagen geleden af. Dat is niet het geval en ik zie het programma in. Aan de te bezoeken objecten bewaar ik bijzondere herinneringen. De terp en kerk van Hogebeintum, molen ‘De Zwaluw’ in Birdaard en het ‘Ruurd Wiersmahuis’ in Birdaard.
‘Wat was er ook al weer met de terp vlak voor mijn afscheid van Ferwerderadeel?’ In eerste instantie meen ik dat de terp dreigde te verzakken. Gisteren heb ik in de mappen met krantenknipsels uit mijn tijd in de gemeente in het Noorden van Friesland gezocht. Ik vind meer dan ik dacht. Begin febr. 1988 schoof over een lengte van tien meter grond van de dijk. Die dijk voert naar de kerk op de hoogste terp van Friesland. Instortingsgevaar dreigde. In de media heb ik flink veel lawaai gemaakt, tot in de landelijke media toe. En via de media sprak ik de Rijksdienst voor de Monumentenzorg toe. Die dienst was toen al een jaar aan het overwegen om een onderzoek ten bedrage van fl. 350.000 te laten verrichten om na te gaan welke maatregelen nodig zijn om de terp voor instortingsgevaar te behoeden. ‘Gebruik dat geld direct maar voor maatregelen’, zo sprak ik via de media de Rijksdienst toe. Ik vond nog wat. Het origineel van een brief van 5 febr. 1988 van de heer L. Weijl uit Den Haag. Hij las over de terp in het Algemeen Dagblad van 4 febr. 1988 en schreef mij: “Met grote ontroering las ik dit artikeltje. Het merkwaardige feit doet zich n.l. voor dat ik, ik weet het bijna zeker, de enige Jood, en zeer waarschijnlijk, niet-Jood, die een volle week in dit kerkje de nacht heeft doorgebracht in de jaren 1943/1944, toen ik als vervolgde Haagse Jood, ondergedoken ben geweest bij Oets Feenstra, destijds landbouwer te Blija …. “. De brief is met de hand geschreven en twee pagina’s lang. Een mooie brief. Ik vind dat het origineel in Hogebeintum behoort te worden bewaard en niet bij mij thuis in een map die ik in 27 jaar niet heb geopend. Ik heb Wil van den Berg gebeld. Die zal de voorzitter, Van der Ploeg, en de secretaris, Holwerda, van het bestuur van het bezoekerscentrum inlichten. En aan hen heb ik vanmiddag de brief van de heer Weijl overhandigd.
Nog even een korte toelichting. In februari 1988 wist ik dat ik de benoeming tot burgemeester van Aalten op zak had. Daarom kon ik vrij en frank mijn mening ventileren over datgene wat voor het behoud van de terp van Hogebeintum de beste maatregel zou zijn. Vandaag heb ik met vele collega’s de prachtige rouwborden en rouwkasten bekeken en genoten van de rondleiding van Germ Koldijk uit Marrum. Maar ook heb ik de grote scheuren in de toren gezien. Men wil de toren op een ‘tafel’ zetten. Diepe palen in de grond, daarop een plaat en daarboven de toren. De werkzaamheden zullen medio dit jaar beginnen.
In de hoogste molen van Friesland, De Zwaluw te Birdaard, tref ik Jan Tollenaar. Die heb ik mee aangesteld als molenaar in 1986 nadat de molen geheel weer opgebouwd was na de blikseminslag en brand op 11 nov. 1972. En in het Ruurd Wiersmahuis tref ik een rondleider die nog niet lang in Birdaard woont maar mij herkent. Hij laat me een boek zien met krantenknipsels en slaat dat open bij de krantenverslagen van de opening. ‘Burgemeester Bouwers opent Ruurd Wiersmahuis’. ‘Heb ik het geopend?’, laat ik aan mijn mond ontsnappen.