Voorafgaand aan de themadienst om zeven uur in de Oude Helenakerk is er een Geest Lichaam Ziel-bijeenkomst van de IXI-werkgroep die zich richt op de groep van kerkleden in de leeftijd van 40 tot 65 jaar. IXI is de fonetische afkorting van Ik Zie Je. Deze bijeenkomst is begonnen met koffie en thee waarna om vijf uur ds. Wim Everts een toelichting geeft op een presentatie met beeld en tekst over het thema. Vanaf zes uur is er een maaltijd met soep en brood. Om zeven uur begint de themadienst. Ik heb bij IXI alleen de presentatie van ds. Wim Everts bijgewoond en om zeven uur de themadienst. Freddie Vaags, lid van de IXI-werkgroep, heet de aanwezigen welkom die zich daarna voorstellen. Hierna begint de dominee aan zijn presentatie.
De vraag ‘Wat is de mens?’ belicht hij aan de hand van Genesis. Hij laat het ritme in het Scheppingsverhaal zien en begint met het getal 7. Dat slaat op 7 dagen, de eerste zin van Genesis telt 7 woorden, de tweede 14 etc. En God maakte komt 10x voor. Op de eerste drie scheppingsdagen is sprake van scheiden: licht en donker, lucht en water, land en zee. Op de volgende drie dagen is sprake van vullen: zon, maan en sterren, dan vogels en vissen en op de zesde dag dieren en de mens. ‘Naar hun soort schiep Hij hen’, komt 10x voor. ‘Laat de aarde levende wezens naar hun soort voortbrengen’. De aarde is scheppend en het verhaal in Genesis verdraagt zich met de evolutieleer. Er bestaat verbondenheid tussen mens en dier, ze zijn op dezelfde dag geschapen, maar het verschil zit erin dat de mens naar Gods beeld is geschapen. De mens behoort tot de aarde, is geboetseerd uit stof en God blies de levensadem in. In Genesis 2 staat dat de mens een levende ziel is. De mens is lichaam en ziel tegelijk. In de Bijbel komt nog een woord voor: Ruach. Dat betekent geest, maar ook wind of storm. Datgene wat je in beweging zet. De mens is een relationeel wezen. Genomen uit het stof van de aarde, door God de levensadem ingeblazen en geschapen naar Gods beeld. De dominee eindigt met drie vragen voor de discussie: De mens, autonoom of relationeel. Wat betekent dat voor de omgang met de Schepping? Wat betekent dat voor de ethiek? Wat betekent dat voor de omgang met God?
De eerste vraag die tijdens de discussie wordt gesteld is wie Genesis 1 en 2 heeft geschreven. De dominee zegt dat Genesis 2 800 jaar voor Christus is geschreven, Genesis 1 is van jongere datum. Dan volgen de termen Jahwist, Eloïst, Deuteronomist en Priestercodex als schrijvers van de eerste vijf Bijbelboeken. Is God mannelijk of vrouwelijk. Twee aanwezigen zijn in Azië in een tempel geweest waar God als vrouw wordt voorgesteld. De dominee zegt dat Jezus God aanspreekt met ‘Abba, Vader’. In Ezechiël staat: ‘Zoals een moeder zorgt voor haar kinderen, zo zorg Ik voor u’. Het volk van Israël had in het Oude Testament ook te maken met omringende godsdiensten. Zoals de Baäldienst. Daar ging het tegen in waardoor de nadruk ligt op de mannelijke eigenschappen van God. Iemand zegt dat haar vroeger is geleerd dat bij overlijden de ziel naar God gaat. Maar lichaam en ziel zijn een. De dominee antwoordt dat in de Bijbel niets onsterfelijk is. Psalm 139 is een mooie Psalm. Zelfs in het dodenrijk is God er. Plato maakte scheiding tussen sōma (lichaam) en -sèma (ziel) en zei dat het lichaam de kerker van de ziel is. In het Oude Testament wordt de eenheid van lichaam en ziel benadrukt.
De diapresentatie gaat snel en van de discussie heb ik slechts een enkele notitie gemaakt. Wat me goed bevalt is dat er tijdens de discussie ook onderling is gediscussieerd, de een reageert op de ander. Dat lijkt me ook het doel van deze bijeenkomsten: met elkaar over het gespreksonderwerp praten. Ds. Everts heeft veel tijd en energie gestoken in zijn presentatie en zou dat best nog eens bij een andere gelegenheid mogen herhalen.