Harry van Wijk is vanmorgen de organist in de Oude Helenakerk. Hij speelt voorafgaande aan de dienst op het orgel. De koster is Arjen Timmers. Die laat zich pas zien als de dienst op het punt staat te beginnen. Misschien is hij vanuit een andere hoek in de kerk wel te zien, immers in de lengte van de kerk staan de banken rondom de kansel en wij zitten op een plek vanwaar we twee van de drie in-/uitgangen van de kerk niet kunnen zien. Ada Gerritsen heet de kerkgangers welkom en leest de mededelingen waarna alle verzen van Psalm 100 worden gezongen. Na stil gebed, bemoediging en groet zegt dominee Riemer Faber dat het vandaag de tweede zondag na Epifanie is, ook wel Kana-zondag genoemd. De bruiloft te Kana is een van de eerste verhalen over het optreden van Jezus. Na het zingen van lied 221 volgt het gebed om ontferming waarna de dominee zegt dat hij meer volwassenen ziet dan kinderen. Er komen twee kinderen bij de dominee. ‘Heb je wel eens een feest meegemaakt?’, vraagt hij. Een verjaardagsfeest en het Kerstfeest wordt geantwoord. ‘Denk je dat Jezus wel eens een feest heeft meegemaakt?’ Een van de eerste verhalen over het optreden van Jezus gaat over een feest. Water verandert in wijn tijdens een bruiloftsfeest. Met de lantaarn met brandende kaars gaan de kinderen naar gebouw Elim.
Na het lezen van Jesaja 62:1-5 worden de verzen 1,2 en 3 van lied 176 gezongen waarna uit Johannes 2 de verzen 1-11 worden gelezen en lied 525 wordt gezongen. Uitgangspunt voor de verkondiging is vers 11: “Dit heeft Jezus in Kana, in Galilea, gedaan als eerste wonderteken; hij toonde zo zijn grootheid en zijn leerlingen geloofden in hem.” De dominee begint zijn verkondiging met een verhaal. Er waren eens een bruid en een bruidegom. Ze hadden het niet breed. Toch vroegen ze zoveel mogelijk gasten op hun bruiloftsfeest. Ze vroegen iedereen fles wijn mee te nemen. Bij de ingang stond een grote ton. Daar kon ieder de fles wijn in legen. Er waren veel gasten en de ton was vol. Het glas werd geheven. Groot was de schrik toen bleek dat er geen wijn in de glazen zat maar water. Het drong tot de aanwezigen wat er gebeurd was. Och als ik een fles water meeneem zal dat op die grote hoeveelheid wijn wel niet te merken zijn. Maar alle gasten hadden een fles water meegenomen. Allemaal hadden ze feest willen vieren op kosten van de ander. Het feest viel letterlijk en figuurlijk in het water.
Het is een tegenverhaal van de bruiloft te Kana. Het tekent een wereld waarin de mensen niet met elkaar willen delen. De bruiloft te Kana komt wel op gang en kan doorgaan dankzij Jezus. Er is wel eens gezegd dat het wonder van Kana eigenlijk een luxe-wonder is. Hadden die bruiloftsgasten na zoveel wijn niet gewoon water kunnen drinken? Zijn er geen belangrijkere dingen. Als je het vergelijkt met situaties in de wereld waar mensen sterven wegens gebrek aan water. Maar we moeten niet vergeten dat het hier om meer gaat dan een toverkunstje. Johannes noemt dit het begin van de tekenen van Jezus. Alles wat volgt draagt de sporen van dit teken in zich. Het optreden van Jezus is erop gericht het feest te doen slagen. Het feest van God en de mensen, het feest van de mensen onderling. Dat feest wordt bedreigd door krachten van buiten af en door tekorten. In Kana wordt het verbeeld door de wijn die dreigt op te raken.
Maria merkt het als eerste op en geeft het door aan Jezus. Verwacht ze van Hem dat Hij Zijn heerlijkheid zal tonen of is het gewoon een mededeling aan haar oudste zoon dat hij maatregelen moet nemen? Het antwoord moet haar pijnlijk getroffen hebben. “Wat wilt u van me? Mijn tijd is nog niet gekomen.” Het is een uitspraak die Jezus vaker in de mond neemt. Hij moet een andere weg gaan dan de mensen denken. Hij heeft een roeping die uitgaat boven de dagelijkse beslommeringen. Zelfs zijn eigen moeder mag die roeping niet in de weg staan. Maria houdt vol, ze hoort in de afwijzing een heimelijk ja. ‘Mijn tijd is nog niet gekomen’. Nog niet. Dus toch. Zal Hij dan toch helpen. Muus Jacobse heeft daar het vers bij geschreven dat we gezongen hebben.
‘Maria sprak in bekommerdheid: er is niet genoeg te drinken. Maar Hij zei: nog is het niet mijn tijd.
Zij wist in haar hart: Hij is bereid, en zal het ons zeker schenken.’
Zo wordt Maria een wegbereidster voor haar Zoon als de Messias. Ze spoort de bedienden aan om te doen wat Jezus zegt en schept de voorwaarden zodat Jezus het wonderteken kan doen.
Dat wonder wordt nuchter en eenvoudig beschreven. Geen sensatie en geen uitbundige reactie. Aan het eind van het verhaal staat dat zijn leerlingen in Hem geloofden. Blijkbaar moet je navolger zijn om te zien wie Jezus is. Al begrepen de leerlingen niet alles wat Hij bedoelde, hier zijn zij de enigen die het teken doorzagen. De bruiloft te Kana is het verhaal van het feest dat op het spel staat. We hoeven ons niet af te vragen waar dat in ons leven zichtbaar wordt, de kranten staan er vol van en we ervaren het zo vaak om ons heen. Het gebrek aan wat in ons leven vreugde en geluk brengt is meer kenmerkend voor ons leven dan het feest en de overvloed. Hoe vaak leidt dat bij mensen niet tot vertwijfeling en wanhoop. Mensen vluchten in schijnoplossingen om de leegte en het tekort niet te hoeven voelen.
De bruiloft te Kana is ook het verhaal over het feest dat toch door kon gaan omdat Jezus water in wijn veranderde. Het is een teken van Zijn heerlijkheid en volheid die Hij ons wil brengen. God is met ons een verbond aangegaan en sindsdien is ons leven niet zonder hoop en betekenis. Net als Zijn leerlingen worden ook wij uitgedaagd om te geloven. Dat valt ons vaak niet gemakkelijk, we willen concrete veranderingen en hebben weinig geduld. Misschien komt dat ook dat we Jezus vaak zien als een helper in nood die altijd tot onze beschikking moet staan. Zo eenvoudig is het niet. We kunnen Jezus niet voorschrijven wanneer Zijn tijd is gekomen. We kunnen niet over Hem beschikken, Hij wil over ons beschikken. Hij wil dat wij Zijn medearbeiders zijn, de voorboden van Zijn Koninkrijk.
Net als Maria die in haar volharding bleef uitzien naar wat Jezus zou doen. Zij wist dat Zijn tijd zou komen en wacht dat niet passief af. De bruiloft te Kana is het teken van de nieuwe toekomst die God met ons voorheeft. Het wil ons op het spoor van Jezus zetten en ons leven nu al tot een feest maken. Geen schijnfeest maar een feest vol waakzaamheid en activiteit. Een feest dat de trekken draagt van Hem in wie wij geloven en Wie wij verwachten. De Zoon van God en de eersteling van de nieuwe Schepping.
Na het amen van de preek worden de verzen 3 en 4 van lied 526 gezongen en volgt er een mededeling van het overlijden van twee leden van de gemeente. Hierna volgen de dank- en voorbeden, stil gebed en het gezamenlijk bidden van het Onze Vader. Tijdens orgelspel wordt de collecte gehouden en komen de kinderen weer binnen. De slotzang is lied 416 waarna de dominee de volgende zegen uitspreekt:
‘Laat God die onze Vader is met ons meegaan deze nieuwe week. Laat Jezus die water in wijn veranderde ons vreugde geven wat we ook moeten doen of waar we ons zorgen over maken. Laat de Heilige Geest die in ons woont ons helpen om Zijn liefde door te geven. Zo zegene U God, de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.’