De ‘Zutphense Tafel’ van de VOC

Tien jaar lang is de maandelijkse lunchtafel van de leden van de Ver. Officieren Cavalerie in ‘De Roskam’ in Gorssel gehouden. Door sluiting van ‘Het Jachthuis’ in Warnsveld in 2004 is naar Gorssel verkast. Inmiddels staat ‘De Roskam’ leeg. Eurocommerce is failliet en het hotel zou via een internetveiling verkocht worden. Naar verluidt heeft de eigenaar van het in het voormalige gemeentehuis van Gorssel te vestigen ‘Museum voor Modern Realisme’  het naast het nieuwe museum – met vele werken uit de collectie van Dirk Scheringa – gelegen hotel-restaurant en zalencomplex onderhands gekocht. De ver- en nieuwbouw van het museum is in volle gang. Henk Nix, de vicevoorzitter van de Zutphense lunchtafel’, heeft een uitstekend alternatief voor deze bijna 75 jaar oude tafel gevonden.  Dat is het schitterend gelegen ‘Bosrestaurant Joppe’ met in de buurt ook nog het ‘Huzarenlaantje’ en de ‘Huzarentuin’.  De Joppelaan is vandaag nog over een grote lengte afgesloten, via paden – ook zeer geschikt voor pantservoertuigen – is het etablissement in het groene lover goed te bereiken. Het aperitief wordt gedronken in een zitje bij de haard. Een mooi plekje voor de zestien aanwezigen, zeer geschikt voor small talk. Allen hebben ‘200 jaar Nederlandse Cavalerie’ in Amersfoort bijgewoond, genoeg gespreksstof. Er is veel lof voor de manifestatie in Amersfoort, een geweldig evenement – het volk van Amersfoort werd er stil van. Met zoveel deskundige kritische ogen is er ook commentaar op een enkel onderdeel. Niemand heeft de haksporen van de wapenoudste gezien. Ook toen de regimentsmars werd gespeeld, is niemand in de houding gezet. En het Officiersappel ging goed totdat de commanderende officieren weer mochten intreden. En waar waren de burgergenodigden tijden het defilé? De ouders en overige familie van de huzaren, die beëdigd zijn, dienen naast de officier te staan die de parade afneemt. De eenheid van Ruud Theunissen krijgt een compliment, die marcheerde perfect door de stad. Hoe wordt deze tafel ook wel genoemd? Hans Pol noemt ‘Sprong over de IJssel’ en ziet in gedachten een ruiter – vanzelfsprekend een huzaar – over de IJssel springen. Het is tijd voor een groepsfoto. Zowel Henk Nix, Jan Lakeman en ik hebben een camera bij zich. De uitbater van het restaurant is zo vriendelijk de drie apparaten te bedienen. De heren gaan aan tafel. Die staat in een afzonderlijk zaaltje, uitstekend geschikt voor dit gezelschap. De vicevoorzitter opent de tafel. Waarom noemt Henk zich vicevoorzitter? Ooit, lang geleden, hield een voorzitter ermee op. Er kwam een nieuwe voorzitter. Henk was toen secretaris en kreeg bij de voorzitterswisseling ook de functie van vicevoorzitter. Na een jaar overleed de voorzitter. De leden wilden hem als voorzitter. Henk wilde het er thuis over hebben. Zijn echtgenote stemde ermee in op voorwaarde dat hij vicevoorzitter zou worden genoemd. Dat is Henk tot op heden. Henk blikt nog even terug op de manifestatie in Amersfoort. Hij vertelt dat hij de plechtigheid op ‘De Hof’ geweldig heeft gevonden. Het publiek was stil, zeer stil. Achter het blok van ‘Boreel’ liep plots een man langs die begon te tieren en te razen. Toen zie iemand: ‘Hé, joh, ga op de Dam schreeuwen!’ En de man zweeg. Henk prijst Theo Ariëns die met twee gerestaureerde heupen het defilé heeft meegelopen. Een kop aspergesoep wordt opgediend. Dat brengt de wapenbroeders even tot zwijgen. Henk antwoordt op de vraag van Hans Pol dat hij deze tafel ook wel ‘Verkenning over de IJssel’ noemt.  Dan vraagt Henk aan zijn broer Robert-Jan waarom de standaardgroep vier standaards meevoerde. RJ legt uit. Dit was een manifestatie van het wapen. Dan worden alle standaards in de standaardgroep meegedragen. Wanneer het een Boreel manifestatie zou zijn geweest, zou alleen de standaard van Boreel zijn meegevoerd met aan die standaard de drie cravates van de drie andere regimenten. Is het jullie wel opgevallen dat een standaard boven alle uitstak?, vraag RJ. Dat is die van Alexander. Dat komt niet omdat de standaarddrager groter is dan de andere drie. Nee dat komt vanwege de stok, die gemaakt is door Arie Rens, die prompt ‘Present’ roept. Er is inmiddels en snack opgediend en ook is de tafel in ruime mate voorzien van luxe broodjes en beleg. Robert-Jan Nix vraagt wie wel eens van het Tsjechisch Legioen heeft gehoord. ‘Even googelen’, adviseert hij ons, maar hij begint. In het begin van WO I vocht een eenheid Tsjechische en Slowaakse soldaten van het Oostenrijks-Hongaarse leger tegen Rusland. Ze gaven zich massaal over en vochten als Tsjechisch legioen aan de kant van de Russen verder voor een vrije Tsjechische staat. In 1917 stortte Rusland ineen. Voor de oprukkende Oostenrijkers waren de Tsjechen deserteurs. Waar moesten ze heen? Ze probeerden via de Transsiberische spoorlijn Wladiwostok te bereiken. Ze veroverden een trein, de wagons werden bewapend en gepantserd. Vrouwen en kinderen gingen ook mee. Ze vochten zich een weg door de Roden en de Witten. In Wladiwostok gingen ze scheep en via de Zuid bereikten ze hun vaderland Tsjecho-Slowakije.  Na een broodje vertel ik over het boek van Orlando Figes ‘De Krimoorlog’. De Krim is ooit door de Russen op nagenoeg dezelfde wijze van het Ottomaanse rijk afgepakt als nu van de Oekraïne. De Oekraïne behoorde ooit tot het grote Pools-Litouwse rijk dat van de Oostzee tot de Zwarte Zee liep en waartoe Polen, de Baltische staten, Wit-Rusland, en de Oekraïne behoorde. Bij een eeuwige vrede in de 18^e eeuw tussen dat Pools-Litouwse rijk en Rusland is het Oosten van de huidige Oekraïne aan Rusland afgestaan. Het Westen van de Oekraïne behoorde tot het eind van de Eerste wereldoorlog tot Oostenrijk-Hongarije. Maar nu over de Krimoorlog. Toen die begon wilde Rusland het Ottomaanse rijk opdelen. Constantinopel moest opnieuw de hoofdstad worden van de (Grieks) orthodoxe christenen, het Tweede Rome in ere hersteld. Engeland wilde Rusland opdelen. Aan het oprukken van Rusland naar het Westen moest een eind komen. Finland en Karelië zouden bij Zweden komen, De Krim zou worden teruggeven aan de Porte. ‘Het boek leest als een trein’, merk ik op. Er komt ook actualiteit aan de orde. Zoals het behoud van schietvaardigheid met tankkanonnen door Nederlandse militairen die met Duitse tanks kunnen oefenen. Er is een intentieverklaring getekend die ook voorziet in het oefenen van Nederlandse infanterie-eenheden met een Duits tankpeloton. Aan het slot van de lunch borrelen nog nieuwe ideeën op voor eigen parafernalia en eigen rituelen voor deze tafel die volgend jaar zijn 75-jarig bestaan viert.