Op het programma staan een bezoek aan de gemeente Arnhem – stadhuis en enkele binnenstadprojecten – en een bezoek aan de provincie Gelderland – bezichtiging van de verbouw en nieuwbouw
van het Huis der Provincie. De dag wordt besloten met een eenvoudige doch voedzame maaltijd. Dit jaar is daarvoor gastvrijheid gevonden bij “De Steenen Tafel’, ook in Arnhem. Eens per jaar gaan de oud-burgemeesters in de Achterhoek met hun partners op excursie en dit jaar is Arnhem het doel. Tussen elf en half twaalf is de ontvangst op de eerste etage in de hal van het stadhuis. Voor de partners is het min of meer een jaarlijkse reünie, de drie andere keren dat de collega’s bij elkaar komen zijn zij er niet bij. Collega Pieter van Veen is opgehouden door crisisoverleg in het college van Haren, de gemeente wordt per 1 jan. a.s. opgeslokt door de stad Groningen. Aan het begin van het programma zijn 31 deelnemers present. Tijdens het koffiedrinken lopen velen de raadzaal in. Die is enkele jaren geleden heringericht en ziet er fraai uit.
Wethouder Hans de Vroome heet ons formeel welkom en loopt dan nog even met ons de raadzaal in. Voor de vloertapijten heeft elk raadslid een tekst kunnen aanleveren, aan de wand tegenover de voorzittersstoel zijn schetsen van gezichten van Arnhemmers aangebracht. Voorts is een sculptuur van het hoofd van onze koning te zien met daarnaast de tekst van art. 1 van de grondwet. Arnhem telt 157.000 inwoners en heeft 39 raadsleden.
De wethouder heeft met twee ambtenaren een presentatie over ‘De Arnhemse Binnenstad’ voorbereid. Die wordt gegeven in de Burgerzaal, naast de raadzaal. De wethouder is een vlotte spreker en in een hoog tempo komen vele beelden op het scherm. Maar voordat hij begint feliciteert hij Leendert van As met zijn verjaardag, roept hem naar voren en overhandigt hem een presentje. Eerst een typering van de stad. Bestuursstad, Parkstad, Winkelstad, Trolleystad, etc. Enkele nieuwbouwprojecten, zoals het nieuwe stationsgebouw, komen langs. Dan een plaatje van de verwoeste stad aan het begin van de vijftiger jaren. Het provinciehuis staat er al, de Sint Eusebiuskerk is nog een ruïne. De wethouder staat stil bij de vraag: ‘Waar doen we het voor?’ Voor de mensen is het logische antwoord.
Het gaat om samenwerken met anderen, om gebruik te maken van de ondernemerskracht ten einde sfeer en beleving in de stad te brengen. De Jansbeek is teruggebracht, is weer bovengronds. Arnhem was een stad aan de Jansbeek. Het is een spreng die van de Veluwe komt en staat dus niet droog. Vele plaatsjes adstrueren het betoog van de wethouder. Musis Sacrum is uitgebreid met een prachtige Parkzaal. De glazen wand aan de parkzijde kan open. Er worden nog vele plaatjes op het scherm geprojecteerd, het betreffen nieuwbouwprojecten in, voornamelijk, de Zuidelijke binnenstad. Ofwel het gebied tussen de historische binnenstad en de Rijn. Nieuwbouw van Focus, van Rozet, Airborne at the Bridge, collectie ‘De Groen’ (oprichter van Grolsch), etc. Voor ons gezelschap uiteraard zeer interessant, al die recente nieuwe ontwikkelingen. ‘Op weg, maar we zijn er nog niet’, roept de wethouder. Hij vertelt over wat er nog moet gebeuren. De Nieuwstraat moet worden aangepakt, de Rijnkade, het Bartokplein,
het Gele Rijdersplein. Bij het Museum Arnhem staat hij wat langer stil. De kosten van de planen variëren van 22 tot 55 miljoen Euro. Renovatie en uitbreiding op de huidige locatie van het Museum kost € 22 mln. Verplaatsing en nieuwbouw op een locatie in de binnenstad kan wel € 55 mln. bedragen. Dan zijn er nog de wensen rond Schouwburg/Oostpool/Introdans/ HGO. Er volgt nog meer, het uur is bijna om. Er worden nog enkele vragen gesteld en dan gaan we naar het Duivelshuis alwaar in de Schepenzaal een lunch voor ons klaar staat.
Ons gezelschap valt stil. Wat een ambiance en wat zijn de tafels prachtig gedekt. Dit ziet er goed uit, wat zeg ik, het is voortreffelijk. De stad Arnhem zet werkelijk zijn allerbeste beentje voor ons voor. We zijn wel wat gewend, maar een dergelijke lunch wordt ons zelden toebereid.
De gemeente heeft cateringbedrijf ‘Servontijn’ ingehuurd en dat is een prima keuze. Pieter van Veen is op tijd uit Haren vertrokken om van deze lunch te kunnen genieten. Het is soep met broodjes. Maar zeer, zeer bijzonder. Ik geniet van de falafels. Anderen nemen wat anders van de broodjestoren. We prijzen de gemeente Arnhem zeer, ze heeft zeer haar best voor ons gedaan. Daarvoor zijn we de gemeente zeer erkentelijk.
Na de lunch is het tijd om de benen te strekken. De wethouder en zijn assistenten Kirsten van Rijen en Paul van Hoof geven ons buiten toelichting. We lopen van het Duivelshuis richting binnenstad en krijgen de eerste toelichting bij de Jansbeek die hier van het Oosten komt. Duidelijk is de beek zichtbaar en onderdeel van de gebouwde omgeving geworden. De ingang van de parkeergarage aan de Broerenstraat is verlegd. De beek stroomt langs de Eusebiuskerk en daar geeft Kirsten uitleg. ‘Is er ook een plek om muntjes in de beek te werpen?’, vraag ik.
Die is er nog niet. De kerk is in restauratie, vlak naast de kerk wordt gebouwd. Waarom daar? Omdat voor de slag om Arnhem daar ook bebouwing stond. Bovendien zijn de toenmalige afstanden in acht genomen. De wandeling gaat richting het Westen. We staan nog een enkele keer stil bij de Jansbeek. Dan komen we bij het ‘Aardvarken’ op het Bartokplein, waar ook het cultuurcentrum ‘Rozet’ nieuw gebouwd is. In 2013 schonk Burgers Zoo, toen het 100 jaar bestond, dit kunstwerk van Florentijn Hofman aan de gemeente Arnhem. Het is bij kinderen geliefd als speelplaats. Het Feestvarken ligt op grond van een projectontwikkelaar en die is voornemens een gebouw hierop te laten verrijzen.
Discussie en reuring is het gevolg. We lopen terug maar de gemeente Arnhem heeft nog meer voor ons in petto. We lopen de Eusebiuskerk binnen. We mogen naar bovenin de toren. Per zeven personen met de lift naar de zesde of naar de zevende etage. Ik zit in een groep die eerst naar de zesde gaat. Even een torenommetje lopen. Het is er erg fris. Ik heb mijn winterjas thuis gelaten, een te betreuren keuze.
De zevende etage houd ik in reserve voor een volgende keer. Anderen gaan wel een etage hoger en genieten daar van het fraaie en onbelemmerde uitzicht over de stad Arnhem. Weer beneden nog even de kerk in gelopen. Die is erg leeg. Banken en stoelen staan er vandaag niet in. De bezoeker kan slechts de ruimte beleven, orgelspel en preek erbij denken.
Het volgende onderdeel is een bezoek aan het Huis der Provincie. Het eerste dat opvalt is dat de Markt opnieuw bestraat is en dat er geen enkele auto staat. Heel goed. Er is een rij fonteintjes, iemand denkt bij het aanschouwen daarvan aan de bedriegertjes van Rozendaal. (Rest volgt)