Open dag van de bouw. Nieuwe sluis Eefde, Broederenklooster en Bourgonjetoren in Zutphen

Voor het eerst ging ik in 2005 naar de Open Dag van de Bouw, naar de aanleg van de HSL, Hoge Snelheidslijn. Later ben ik in Amsterdam geweest bij de aanleg van de Noord-Zuidlijn en in Arnhem bij de bouw van het nieuwe station, etc. Sinds eind juni 2015 ben ik er niet meer bij geweest, nu voel ik me fysiek in staat weer eens op pad te gaan. Het eerste doel is de bouw van de tweede sluis bij Eefde. Op 3 jan. 2012 viel de omhooggetrokken hefsluis van de bestaande sluis plots naar beneden. Niemand raakte gelukkig gewond. Eerste onderzoek wees uit dat de stalen fundering voor de tandwielkasten waren verbogen. Gecombineerd met de behoefte aan verhoging van de capaciteit werd besloten een tweede sluis bij te bouwen. Dat werk is in 2020 gereed. Vanmorgen heeft het geregend, het bouwterrein is modderig. Maar na de middag is het droog, het zonnetje schijnt en het is er druk. Eerst loop ik over de bestaande brug over de sluis naar een uitzichtpunt. De nieuwe sluiskolk is goed te zien. Het is een betonnen bak. De bezoekers kunnen er in afdalen, er staat een lange wachtrij. Thuis heb ik op internet een video gezien over de nieuwe sluis. Aan de kant van de IJssel wordt de sluis afgesloten door twee puntdeuren, een overbekende constructie in Nederland. Die deuren zijn klaar. Aan de Oostkant komt een segmentdeur. Die kun je vergelijken met de laadschop van een shovel waarmee zand wordt afgegraven. De laadschop is zo breed als de sluiskolk en kan draaien. Zo kan de sluis open en dicht worden gezet. Dat is goed te zien op de volgende video Ik heb een paar rondleiders gevraagd waarom deze constructie hier wordt toegepast. Het eerste antwoord is dat er weinig ruimte is. Onlangs was ik in Vreeswijk bij de nieuwe sluis. Daar zijn grote schuifdeuren aangebracht. Daarvoor zou hier geen ruimte zijn. Dan hoor ik dat de segmentdeur voor het eerst in Nederland wordt toegepast. Op internet vind ik een artikel in Cobouw. De belangrijkste reden is dat bij een aanvaring van een schip met de sluisdeur het Twentekanaal leegstroomt in de IJssel, er is een groot verval tussen het water in het kanaal en dat in de rivier. Voor een  technische uiteenzetting zie  Cobouw Staalbouwers Hollandia maakt deze deur, zie hun webpagina

Zutphen is niet ver van Eefde, het is nog maar half twee, dus is er nog genoeg tijd om naar de Broederenklooster in Zutphen te gaan. Dat is een oud complex. Het is in de loop der eeuwen, na de reformatie, onder meer als klooster, kazerne, school, archief en museum in gebruik geweest. De gemeente Zutphen heeft het verkocht en het dormitorium en de refter worden nu verbouwd. Bij binnenkomst is er een route. Die voert eerst naar de kelder. Daar zijn bouwplattegronden met aantekeningen, maar veel wijzer wordt de bezoeker daar nog niet van. De route voert via de begane grond naar de eerste etage. Daar is aan de straatzijde een fraaie refter. In het lange en rechthoekige dormitorium zijn gedetailleerde bouwtekeningen. Het is de bedoeling dat in de eerste en de tweede etage 18 hotelkamers gemaakt worden. Op de begane grond komt een grand café en in de kelder een gin stokerij. De eigenaar van Groot Engelenburg in Brummen ziet kennelijk in een vroegere eetzaal en een slaapzaal mogelijkheden voor een sluitende exploitatie. Op de bouwtekeningen zie ik de naam van de architect: Hoogenberk. De eigenaar van het Bureau voor Harmonische architectuur heeft ook het Nationaal Onderduikmuseum in Aalten gebouwd. Dat is de restauratie van pand Markt 12 en de nieuwbouw daarachter. Ik kan me nog goed herinneren hoe ik, dat durf ik na bijna 20 jaar wel te zeggen, ervoor zorgde dat hij de opdracht kreeg. Het complex, in de vorm van een hamer, een vierkant met een steel, staat tegen de openbare bibliotheek aan. Die is ondergebracht in de vroegere Broederenkerk. Ik heb een paar stappen in de bibliotheek gezet om even een foto te maken.

Ook de bouwplaats Bourgonjetoren is open. Ik parkeer mijn auto bij de rechtbank aan de Martinetsingel. Vandaar heeft men een schitterend gezicht op de Sint Walburgiskerk en andere historische gebouwen. Een plaatje. Via ’s-Gravenhof en de Waterstraat loop ik de toren binnen. Hendrik Haafkens, van het Erfgoedcentrum Zutphen, vertelt over het project Zutphen 1485. Interessant maar ik wil op de bouwsteigers lopen. Binnen voert een wenteltrap naar omhoog. Maar eruit kan men niet. Goed te zien zijn de schietgaten, beneden voor drie, boven voor vijf kanonnen. Deze toren is gebouwd in 1457 ten tijde van de conflicten tussen de hertog van Bourgondië en de hertog van Gelre. Karel de Stoute versloeg Gelre in 1473, de strijd was al beslist voordat hij bij Zutphen kwam. De kanonnen hebben nooit gebulderd. De muren zijn meer dan vier meter dik. Buitenom, aan de kant van de singel, is een opening in de hekken. Via trappen in de steigers komt de bezoeker boven. Baron van Heeckeren heeft er in 1741 een theekoepeltje op mogen bouwen. De baron woonde in het naastgelegen Huis ’t Waliën dat in de Tweede Wereldoorlog is verwoest. De baron stond toe dat ds. Martinet, die ook natuurkundige en opvoedkundige was, omstreeks 1770 in het koepeltje zijn ‘Katechismus der Natuur’ schreef. Dat theekoepeltje wordt nu ook gerestaureerd. Als ik weer beneden ben, kom ik de man van Zutphen 1485 in gezelschap van een zeer jonge man tegen. Ik vraag welke functie de toren met koepel krijgt. Dat is nog niet bekend. De koepel lijkt me een mooie plek voor de burgemeester. Hendrik Haafkens wijst op de jonge man naast hem: ‘Of voor de wethouder’. Ik zeg te hopen dat het een goede functie krijgt. (Het is Mathijs ten Broeke, wethouder voor de SP).

Hendrik Haafkens vertelde dat de Burgerzaal van Zutphen open is. Daar loop ik nog even naar binnen. In oktober 2015 vierde de VOC-lunchtafel Zutphen hier zijn 75-jarig bestaan. Het is een mooie zaal, met op de achterwand een fraai panorama vanaf de IJssel op de stad Zutphen. Ook de huidige trouwzaal, ooit raadzaal, is open. Op de terugweg naar de auto werp ik nog een blik in de Sint Walburgiskerk.

Over Tijme J. Bouwers

Doctoraal economie RU Groningen 1967 Mil. Dienst, 1968-1969, oud res. officier cavalerie Prov. Zuid-Holland, afd. toezicht gemeentefinanciën Min. van Fin. Inspecteur Rijksfinanciën 1972 - 1976 Burgemeester Ferwerderadeel 1976 - 1988 Burgemeester Aalten 1988 -2004
Dit bericht is geplaatst in Recreatie. Bookmark de permalink.