Af en toe even stil zijn

Op de schermen voor in de Oosterkerk staat bij binnenkomst een woord van welkom en staan de medewerkers aan deze dienst. Dat zijn er zeven. Voorganger is ds. Hendrik Jan Zeldenrijk, organist is Harry van Wijk en Erik Bekkers de koster. Voor beamer en Kerkbeeld (internet) elk een medewerker en twee leiders voor de nevendienst. Ik ben benieuwd hoeveel kinderen er in de kerk zitten. Riet Beernink heet de kerkgangers welkom, de verzen 1 en 3 van lied 910 worden gezongen, bemoediging en groet volgen waarna de verzen 1 en 5 van Psalm 62 worden gezongen. Na het gebed om ontferming worden de verzen 1 en 2 van lied 464 gezongen waarna de kinderen naar voren mogen komen. Dat zijn er zeven. De dominee informeert of ze nog niet op vakantie zijn. Er gaat er een niet op vakantie. ‘Wil je met mij mee?’, vraagt de dominee. Daar komt geen enthousiaste reactie op. Uit Matteüs 11 leest de dominee de verzen 25 tot 30, waarna de verzen 1,2 en 3 uit ‘Geroepen om te zingen’ worden gezongen.

‘Iemand heeft ooit eens gezegd: Leg jezelf een gezonde discipline op en wees daarbij lief voor jezelf’ (zie noot), zo begint de dominee zijn overdenking. Zonder discipline in het leven kan het niet, wordt het niet wat. Maar zonder discipline kan het niet alleen. Wees ook lief voor jezelf. Deze uitspraak kwam bij me op toen ik de tekst las: ‘Kom naar mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, dan zal ik jullie rust geven.’ Het gaat Jezus niet om mensen die zomaar vermoeid zijn maar om mensen die teveel op zich hebben genomen. Ze proberen alles zo goed mogelijk te doen. Maar alles is veel te veel tegelijk. Er is niets op tegen om iets zo goed mogelijk te doen. Maar het gaat om de vele, te vele, verplichtingen die je je jezelf oplegt. Teveel ballen tegelijk in de lucht willen houden.

Er zijn er misschien ook onder ons die te druk zijn. Wat zo opvallend is in deze tijd dat veel twintigers en dertigers tegen hun grenzen oplopen. Zelfs tieners krijgen hier mee te maken. Ook in het geloof kunnen mensen teveel op zich hebben genomen. Dan wordt het geloof een last. Dan heeft het geloof niets te maken met vrede, vrijheid en rust. In de tijd van Jezus betekende het geloof dat als je in de hemel wilde komen je je stipt aan de geboden moest houden. Dat waren er 613. Dat lukt je nooit. Dan komt Jezus en spreekt die woorden die een heel andere weg wijzen: ‘Kom naar mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, dan zal ik jullie rust geven.’ Het gaat Jezus om een innerlijke rust. Jezus zegt: ‘Neem mijn juk op je’. Het woord juk heeft een negatieve klank. Waarom gebruikt Jezus dat beeld? Een juk is een is een middel waardoor ossen in het goede spoor blijven. Het houdt hen op de juiste weg. Dat is de bedoeling. De woorden van Jezus willen je op het juiste spoor houden.

Er zijn zoveel mensen die het geloof als een knellend juk hebben ervaren en daarom dat juk hebben afgelegd. Misschien hebben ze het nooit goed begrepen of is het hun nooit goed uitgelegd. Het kan niet de bedoeling zijn dat het geloof knellend is. Bij rouw- en trouwdiensten krijgt hij weleens reacties van mensen die het geloof allang overboord hebben gegooid. Ze horen wat anders dan dat ze vroeger hoorden. Ze voelen de knelling niet meer. Dat veroorzaakt opeens verandering. ‘Kom naar mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, dan zal ik jullie rust geven. Neem mijn juk op je en leer van mij’. Dan vallen de woorden zachtmoedig en nederig van hart. Zachtmoedig betekent dat je niet onmiddellijk, als je wat zegt, een hoge toon aanslaat. Dat je kunt incasseren. Het gaat om de manier waarmee je met mensen omgaat. Nederigheid heeft te maken met de omgang met God. Het gaat om het zoeken naar God en proberen Zijn wil te doen. Het gaat niet om een God ver weg maar een God heel dichtbij. Het is de kern van ons geloof, het vertrouwen dat God verborgen aanwezig is in ons bestaan. Daar moet je wel wat voor doen. Af en toe even stil zijn. Niet bezig zijn met de dingen van alle dag, maar luisteren naar God.

Zachtmoedigheid en nederigheid brachten Jezus aan het kruis. Het was de weg die Hij moest gaan. Kunnen wij rust vinden in ons leven? We zijn met zoveel dingen bezig dat we soms noch de zin noch de vreugde van het leven kunnen ontdekken. Er mag best iets van rust zijn in ons leven. Van mensen die erg ziek zijn merk je een wonderlijke rust. Maar daar hoef je niet eerst erg ziek voor te worden. ‘Kom naar mij, jullie die vermoeid zijn en onder lasten gebukt gaan, dan zal ik jullie rust geven.’ Dat is wat Jezus wil doen. Rust geven, waarmee je voluit kunt leven maar ook kunt sterven. Die rust laat zich niet dwingen door jouw gedrag. Het is een rust die je gegeven wordt. Rust omdat je je geborgen mag weten in Gods hand. Altijd.

Na het amen van de preek worden de verzen 1,2 en 3 van lied 315 gezongen. De dominee heeft geen mededeling van overlijden. Dat is bijzonder want bijna elke week is dat wel het geval. De dank- en voorbeden volgen afgesloten met stil gebed en het Onze Vader. De collecte wordt gehouden, de kinderen komen weer binnen en de slotzang zijn de verzen 1,2,4 en 6 van lied 270 uit ‘Zingende Gezegend’.

Noot: Deze spreuk komt uit het gedicht ‘Desiderata’ van de Amerikaanse filosoof en advocaat Max Ehrman. Toen hij overleed publiceerde zijn vrouw dit gedicht in 1948. Er ontstond een legende rond dit gedicht omdat het gedicht vele jaren als een goede daad van mens tot mens werd overgedragen, waardoor het een soort manifest werd. De mensen die het gelezen hadden probeerden alles wat erin geschreven stond in hun eigen leven toe te passen. Het gedicht luidt als volgt:

Wees kalm te midden van het lawaai en de haast en bedenk, welke vrede er in stilte kan heersen. Sta op goede voet met alle mensen, zonder jezelf geweld aan te doen.

Zeg je waarheid rustig en duidelijk en luister naar anderen; zelfs de saaien en onwetenden, ook zij vertellen hun verhaal.

Mijd luidruchtige en agressieve mensen; zij belasten de geest. Wanneer je jezelf met anderen vergelijkt, zou je ijdel en verbitterd kunnen worden, want er zullen altijd kleinere en grotere mensen zijn dan je zelf bent.

Geniet zowel van wat je hebt bereikt als van je plannen. Blijf belangstelling hebben voor je eigen werk, hoe nederig dat ook moge zijn; het is een werkelijk bezit in het veranderlijke fortuin van de tijd.

Betracht voorzichtigheid bij het zaken doen, want de wereld is vol bedrog. Maar laat dit je niet verblinden voor de bestaande deugd; veel mensen streven hoge idealen na en overal is het leven vol heldendom.

Wees jezelf. Veins vooral geen genegenheid. Maar wees evenmin cynisch over de liefde, want bij alle dorheid en ontevredenheid is zij eeuwig als het gras.

Volg de loop der jaren met gratie, verlang niet naar een tijd die achter je ligt.

Kweek geestkracht aan om bij onverwachte tegenslag beschermd te zijn. Maar maak jezelf niet verdrietig met spookbeelden. Vele angsten worden uit vermoeidheid of eenzaamheid geboren.

Leg jezelf een gezonde discipline op, maar wees daarbij lief voor jezelf. Je bent een kind van het heelal, niet minder dan de bomen en de sterren.

Je hebt het recht hier te zijn en ook al is het je al of niet duidelijk, toch ontvouwt het heelal zich zoals het zich ontvouwt en zo is het goed. Heb daarom ook vrede met God, hoe je ook denkt dat Hij moge zijn.

En wat je werk en aspiraties ook mogen zijn; houd vrede met je ziel in de lawaaierige verwarring van het leven. Met al zijn klatergoud, somberheid en vervlogen dromen is dit toch nog steeds een prachtige wereld. Streef naar geluk”.

Over Tijme J. Bouwers

Doctoraal economie RU Groningen 1967 Mil. Dienst, 1968-1969, oud res. officier cavalerie Prov. Zuid-Holland, afd. toezicht gemeentefinanciën Min. van Fin. Inspecteur Rijksfinanciën 1972 - 1976 Burgemeester Ferwerderadeel 1976 - 1988 Burgemeester Aalten 1988 -2004
Dit bericht is geplaatst in Kerk, PKN. Bookmark de permalink.