Rotterdam – nieuw Centraal Station, boekhandel Donner en Markthal

Het nieuwe centraal station van Rotterdam is een echt station geworden. Het oude bestond uit een aantal halfoverdekte perrons, op elk perron stond een overkapping, maar tussen de perrons zag je de blauwe hemel en wind en regen konden de reizigers op de perrons flink plagen. Nu is er een hoge overkapping boven alle acht perrons. Een groot gedeelte van het vroegere plein voor het station is nu overdekt: de stationshal. Binnen die hal is de toegang tot de metro. Samen met mijn zwagers Ton en Anne heb ik vandaag een kort bezoek aan Rotterdam gebracht. Het station en de Markthal staan op het programma. Geheel in stijl reizen we per auto en trein, van Nieuwegein eerst naar P+R station Woerden, dan per trein naar Rotterdam CS. Wanneer het doel het bekijken van een station is, moet in stijl gearriveerd worden: op het station. We komen bij de trap naar de traverse aan. Boven is goed te zien dat het geheel nu overkapt is. Dat maakt van de perrons een eenheid. De hal wordt afgescheiden door de toegangspoortjes. Die moeten het aantal zwartrijders verminderen. In de hal is de ‘Stations Huis Kamer’, zeg maar restauratie maar dan op een sfeervollere manier ingericht. Aangekleed met meubilair. De formule is duidelijk, er is haast geen tafel en geen stoel gelijk. Er zijn zitjes, er staan mooie meubels, er liggen kleedjes, er staan vazen en er zijn fluwelen gordijnen. Er staan een paar lange tafels waar mensen zitten met een laptop. In de tafels stopcontacten om accu’s en batterijen op te laden, er is wifi. Deze formule slaat kennelijk aan, overal zitten mensen. Hier kun je even neerploffen om de tijd te vullen. Ton heeft er wat mee, zijn schoondochter is bij het inrichten betrokken geweest.
In de hal is een stand van de VVV, de medewerker markeert op een plattegrond van het centrum de wandelroute naar de Markthal. Rechts van de uitgang staat het Groothandelsgebouw waar ik nog vergaderingen van de ARP heb bijgewoond. De tramrails naar de Mauritsweg lopen door een groen gazon. We slaan linksaf en lopen door de Korte Lijnbaan die eindigt op het Stadhuisplein met het bekende monument voor alle gevallenen 1940-1945 van Mari Andriessen, recht voor het stadhuis. Twee manen, een vrouw en een kind. Op de sokkel ‘Sterker door strijd’, de woorden van Wilhelmina na haar terugkeer uit Engeland. Bovenop een tekst van Clara Eggink: ‘Het werk des daags vraagt om een gave mens. Men moet de ramp om zijn herstel vergeten. Zoals de zwerm der meeuwen op uw havens, onafwendbaar keert de levensdrift. Toch stoelt uw welvaart tevens ’t ontijdig graf van die nu van geen opbouw weten. Gedenk dees onherstelbaarheid – dan zal uw nageslacht zijn brood in vrijheid eten.’ Over de Coolsingel lopen we verder. Op de hoek met de koopgoot is de nieuwe boekwinkel van Donner gevestigd. Binnen vraag ik me af of er meerdere etages zijn. De oude winkel zat in een oud pand van vijf verdiepingen en was een heel mooie winkel. Ik vraag het aan een jongeman. Die is blij dat ze niet meer tot Polare behoren, nu zijn ze weer zelfstandig. De winkel beslaat de begane grond van het vroegere pand van ABN Amro. Uitgestrekt is de winkel, de boeken staan niet in kasten, maar zijn uitgestald, om te pakken – en af te rekenen natuurlijk. Er is een auditorium. Elke week is er wel een lezing over een interessant onderwerp. Mijn neiging om een boek te kopen bedwing ik. We verlaten het pand en gaan de Koopgoot in. Anne ziet in een winkel Dopper flesjes. Ooit heb ik er een voor mezelf gekocht, maar die is al lang ingepikt door Greet. Ik koop nu een heldergroen flesje. De koopgoot eindigt bij de winkel van V&D. Daar wordt een broodje gekocht en verorberd.
Even verderop staat rechts de Markthal. Pal tegenover de Laurenskerk aan de Grotemarkt. Een groen gazon ligt ervoor. De hal heeft de vorm van een halve cirkel. Het doet me denken aan een zeer luxe en grote romneyhut, de goedkope loods van na de oorlog. De hal bestaat uit luxe appartementen, de duurste kost meer dan een miljoen Euro. Binnen vallen de prachtige kleuren van de binnenboog op. De bezoeker kijkt tegen een hemel van kleuren aan. Wanden van glas aan de kopse kanten van het gebouw. Door het glas van de Noordoost wand is ‘Het Potlood’ te zien. Dat is de Blaaktoren, een woontoren aan de Binnenrotte. De stalletjes binnen zien er goed verzorgd uit. Bij binnenkomst valt me direct op dat er veel te eten is. Worden er nog spullen verkocht? De artikelen zijn duur. In de NRC van 6 okt. 2014 stond een artikel met commentaar van twee jonge Rotterdammers. Een kilo tomaten kost er tien keer zoveel als op de onoverdekte markt er naast. Misschien is dat een automatisme. Als de inrichting goed verzorgd is, kunnen geen goedkope spullen worden verkocht. Dit is niet de plek voor de gewone man, dit is een plek voor mensen met een goed gevulde beurs. Een ‘kathedraal voor de hipstergeneratie’ is het genoemd. Ook wel ‘een Sixtijnse kapel’. Niet vergelijkbaar met de hallen van Parijs, of andere overdekte markthallen in Europa. Dat zijn plekken voor goedkope artikelen. Vleesvocht stroomt daar door de goten, hier is de vloer schoon. Het is vooral een vastgoedproject. Bouw dure appartementen in een speciale vorm, hier een boog, en vul de open ruimte met een permanente markt. De bakker en de slager willen eruit, stond in de Wegener pers van 10 juni jl. Fraaie foto’s zijn er wel te maken. Op de balkons van cafés zijn nog mooiere te maken. Maar dan is consumptie verplicht. Overal moet geld uit gemunt worden.
Weer buiten valt het dak van station Blaak op. Daarvoor heeft een student van de kunstacademie zijn project uitgestald op het plein. Dat zijn enkele tekeningen, twee aan twee die verschillen in de wereld laten zien. De eerste twee betreffen de 8 landen in de wereld die de meeste vluchtelingen leveren en de 8 landen met de meeste toeristen. Verderop liggen tegenover elkaar vijf boten met vluchtelingen die in de Middellandse Zee zijn verongelukt: 3.300 doden. Daarnaast als vijf vliegtuigen zouden verongelukken: ook 3.300 doden. De jongeman vraagt om commentaar. Bij de eerste twee overzichten zet hij feiten tegenover elkaar, bij de boten en de vliegtuigen een feit tegenover een veronderstelling. Dat is niet systematisch, niet consequent. Ik lever meer commentaar. Hij vraagt of ik het op wil schrijven, maar ik laat het bij woorden. Overigens stelt hij commentaar zonder meer op prijs. We gaan naar station Blaak. In de hal van het Centraal Station zagen we de toegang tot de Metro en wilden per ondergrondse terugkomen. Het is even zoeken maar we komen in het Metrostation en op het goede perron. Overstappen op station Beurs en dan arriveren we in stijl op het Centraal Station. Daar lopen we de Stations Huis Kamer binnen en drinken een kop koffie of thee. Met de Sprinter terug naar Woerden en per auto terug naar Nieuwegein.